ابومخنف ازدي و قيام عاشورا

مشخصات كتاب

نويسنده : عبدالله رجايي

ناشر: عبدالله رجايي

چكيده

ابومخنف لوط بن يحيي ازدي (حدود 157 - 90 ه.ق) اخباري برجسته قرن دوم هجري كه با وجود شهرت و اعتبار فراوان تا حدود زيادي گمنام مانده است. به رغم آثار مهم و معتبري كه درباره وقايع عصر اموي نوشته است، تأليفي از وي درباره ي روزگار عباسيان با توجه به شكوفايي علمي در اين دوران در دست نيست. تأليفات فراوان وي اكنون موجود نيست و آثار منسوب به او نيز به خاطر تصحيفها و تحريفها به هيچ وجه قابل اعتماد نيست، اما روايات بسياري از وي در مآخذ متقدم خصوصا آثار بلاذري، تاريخ طبري و نيز شرح نهج البلاغه ابن ابي الحديد باقي مانده و از اين ميان تاريخ طبري به خاطر حفظ يك دوره ي تقريبا كامل از روايات وي از ارزش بسياري برخوردار است. اخبار تاريخي ابومخنف بر پايه اقتباس طبري از سال ده هجري (بيماري پيامبر (ص)) تا وقايع سال 132 (قيام محمد بن خالد قسري در كوفه) را در برمي گيرد.در باب ابومخنف و اخبار وي نظريات گوناگوني ابراز شده است. تضعيف او از سوي محدثان اهل سنت از نظر فني قابل انتقاد است. همچنين توجه ابومخنف به اعمال نارواي برخي از صحابه و نيز فراواني رواياتش درباره ي شيعيان سبب شده است تا محدثان عامه در اين تأليفات به گمان خويش نوعي بد ديني بيابند. كشيده شدن اين قضيه به رافضي بودن و افراطي شمردن ابومخنف و بحثهاي متعدد درباره آن، در حقيقت لوث كردن اخبار وي است. محدثان و علماي متأخر شيعي بدون توجه به چنين سوء غرضي به تكرار و مبالغه در باب تشيع وي پرداخته اند؛